Zanieczyszczenie środowiska w Polsce jest poważnym problemem. Jakość powietrza w wielu miastach jest zła, zwłaszcza w okresie od jesieni do wiosny, kiedy trwa sezon grzewczy. To, jakim powietrzem oddychamy, w znacznej mierze zależy od nas samych. Do powstawania smogu bowiem mocno przyczyniają się przestarzałe systemy grzewcze w naszych domach. Niestety wielu z nas również nadal pali w piecach materiałami zakazanymi przez prawo, w wyniku spalania, których powstają toksyczne substancje zanieczyszczające środowisko.
Do poprawy sytuacji mają przyczynić się dopłaty do termomodernizacji domów, które można uzyskać z rządowego programu „Czyste powietrze”. Dlaczego termomodernizacja jest tak ważna dla środowiska? Im nowocześniejsze urządzenia grzewcze zastosujemy w swoim domu i lepiej zabezpieczymy go przed stratami ciepła, tym mniej zasobów będzie potrzebne do jego ogrzania. Warto także, pomyśleć o wymianie pieca grzewczego na nowoczesne urządzenie spełniające najwyższe wymogi ekologiczne. Dzięki takim działaniom nie tylko znacznie przyczynimy się do poprawy jakości powietrza w Polsce, ale również sporo zaoszczędzimy, ponieważ będziemy ponosić znacznie niższe koszty ogrzewania. Przyjrzyjmy się zatem bliżej temu, jak działa program „Czyste powietrze”.
Co to jest program „Czyste powietrze”?
Jest to rządowy program dofinansowania z NFOŚiGW określonych prac termoizolacyjnych w użytkowanym przez nas jednorodzinnym budynku mieszkalnym albo wyposażenia nowo budowanego domu w określone urządzenia jak na przykład nowoczesny kocioł grzewczy. Został on uruchomiony we wrześniu 2018 roku i potrwa aż do 2029 roku. Zdecydowanie warto z niego skorzystać, ponieważ oferta jest bardzo korzystna, a pozytywny efekt, jaki termomodernizacja przyniesie środowisku naturalnemu, odbije się pozytywnie na zdrowiu i samopoczuciu naszym i naszych dzieci.
Aby zostać beneficjentem takiego programu, musimy być właścicielami lub współwłaścicielami domu jednorodzinnego albo lokalu wyodrębnionego w takim domu, przy czy mogą znajdować się w nim najwyżej dwa lokale mieszkalne.
Uczestnicy programu mają do wyboru dwie opcje- albo skorzystanie z dotacji i uzupełnienie jej pożyczką, albo skorzystanie z samej pożyczki na termomodernizację budynku na preferencyjnych warunkach. Warto szczegółowiej przyjrzeć się tym dwóm opcjom.
1. Dotacja
Może ona wynosić od 15 do aż 90% kosztów modernizacji do wysokości limitu 53 tysięcy złotych za budynek. Dotacja jest oczywiście bezzwrotna i nieopodatkowana. Wysokość dotacji, jaką możemy uzyskać, jest uzależniona od dochodu netto na osobę w naszym gospodarstwie domowym za rok poprzedzający złożenie wniosku o dotację. Z kolei w przypadku inwestorów mogących skorzystać z ulgi termoizolacyjnej, wysokość dotacji zależy od kwoty rocznego dochodu netto, czyli podstawy obliczenia podatku za poprzedni rok. Przy czym z ulgi termomodernizacyjnej nie mogą skorzystać osoby, które nie rozliczają PIT, lub dopiero budują dom. Z kolei przysługuje ona podatnikom rozliczającym się indywidualnie lub ze współmałżonkiem.
Oczywiście kwota dofinansowania inwestycji, jaką jest termomodernizacja budynku, jest ściśle uzależniona od wysokości dochodów. Im są one wyższe przeliczeniu na osobę, tym niższa kwota dofinansowania. Maksymalny próg dochodowy to nieco ponad 125 500 złotych rocznie. Powyżej niego nie przysługuje już żadne dofinansowanie ze strony państwa.
Nadal mamy jednak możliwość wnioskowania o tanią pożyczkę z funduszu państwowego lub odliczenia wydatków poniesionych na termomodernizację od dochodów.
2. Pożyczka
Pożyczkę w programie „Czyste powietrze: zaciągamy oczywiście po to, by pokryć resztę kosztów, po otrzymaniu dotacji, lub jeśli nie przysługuje nam ona, lub z innego powodu o nią nie wnioskowaliśmy. Pożyczka na termomodernizację budynku nie jest już ograniczona kwotowo, jednak należy pamiętać o tym, że o tym, jaką sumę otrzymamy, decyduje nasza zdolność kredytowa.
Warunki pożyczki „Czyste powietrze” są następujące:
- równe miesięczne raty w okresie kredytowania nie dłuższym niż 180 miesięcy, liczonym od pierwszej wpłaty do spłaty ostatniej raty pożyczki. Weźmy pod uwagę również to, że długość okresu kredytowania jest również uzależniona od wieku kredytodawcy, ponieważ musi ona zostać całkowicie spłacona najpóźniej w roku, w którym ukończy on 75 lat.
- oprocentowanie pożyczki jest zmienne, nie wyższe niż WIBOR 12M plus 70 punktów bazowych, lecz nie niższe aniżeli 2%. Wysokość oprocentowania ustalana jest w cyklach rocznych.
- istnieje możliwość częściowej lub całkowitej wcześniejszej spłaty bez ponoszenia żadnych dodatkowych kosztów,
- karencja w spłacie rat kapitałowych wynosi nie więcej niż 12 miesięcy od momentu zakończenia robót,
- zabezpieczenie spłaty stanowi weksel in blanco z klauzulą „bez protestu”, a przypadku, kiedy kwota pożyczki jest wyższa niż 15 tysięcy złotych, potrzebne jest dodatkowo poręczenie lub notarialne oświadczenie o poddaniu się rygorowi egzekucji.
Co niezwykle istotne zarówno w przypadku wnioskowania o dofinansowanie, jak i o tanią pożyczkę, warunkiem koniecznym do złożenia wniosku jest wymiana starego opalanego węglem, czy innym paliwem stałym kotła na nowoczesne urządzenie grzewcze. Warunek ten dotyczy również takich źródeł ciepła zasilanych paliwem stałym zainstalowanym w celu ogrzewania pomieszczeń lub ogrzewania i uzyskania ciepłej wody użytkowej jak:
- kominek,
- piec kaflowy,
- koza,
- trzon kuchenny.
Jeśli mamy w planach wymianę kotła warto pomyśleć o jednoczesnej wymianie całej inastalacji grzewczej na nową. Projekt instalacji może zostać wykonany przez Biuro projektowe Katowice
Poza wymianą kotła w programie „Czyste powietrze” możemy wnioskować również o dotację na ocieplenie budynku oraz jego inne ulepszenia.
Niezwykle istotnym jest również fakt, iż za preferowane źródło ciepła w programie uznaje się węzeł cieplny z programatorem temperatury, czyli w praktyce przyłączenie do miejskiej sieci ciepłowniczej. Jeżeli okazuje się ono niemożliwe lub nieopłacalne wówczas źródłem ciepła mogą być:
- ogrzewanie elektryczne,
- pompa ciepła, która odbiera ciepło z gruntu lub wody, albo pompa powietrzna o klasie efektywności energetycznej minimum A+. Jeżeli taka pompa jest już zainstalowana w termoizolowanym domu, wówczas konieczne jest przedstawienie certyfikatu z określonym wartościami współczynnika COP przykładowo dla pompy elektrycznej powietrze/woda jest to minimum 3, 1.
- kondensacyjny kocioł olejowy lub gazowy o minimalnej klasie energetycznej A w odniesieniu do ogrzewania pomieszczeń. Natomiast jeśli kocioł w termoizolowanym domu został, wprowadzony do obrotu przed 26 września 2015, wtedy jego efektywność energetyczna powinna, być określona symbolem czterech gwiazdek.
- kocioł na biomasę lub węgiel spełniający wymogi Ekoprojektu. Jeżeli taki kocioł został już wcześniej zainstalowany w poddawanym termomodernizacji domu, wówczas musi on być co najmniej 5 klasy normy europejskiej. Trzeba również pamiętać o tym, że kocioł musi spełniać wymogi prawa miejscowego, w tym również ustawy antysmogowej, jeśli obowiązuje ona w danej gminie. Weźmy pod uwagę, że przepisy te mogą nie zezwalać na użytkowanie paliw stałych. Kolejnym warunkiem uzyskania dofinansowania takiego kotła jest brak możliwości przyłączenia do sieci gazowej.
Jak złożyć wniosek o dofinansowanie z programu „Czyste powietrze”?
Wniosek o dofinansowanie w programie składamy do właściwego naszemu miejscu zamieszkania Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Nabór wniosków odbywa się w trybie ciągłym i są one oceniane na bieżąco.
Na stronach internetowych właściwych WFOŚiGW znajdziemy takie informacje jak:
- sposób wypełnienia wniosku,
- wszelkie terminy,
- tryb rozpatrywania wniosków,
- instrukcja jak krok po kroku wypełnić wniosek o dofinansowanie.
Wniosek o dotację na termomodernizację budynku możemy złożyć zarówno w formie elektronicznej, jak i papierowej. Formularz wniosku skonstruowano tak, że już w czasie jego wypełniania zostaje przeprowadzona uproszczona analiza energetyczna budynku. Nie trzeba wiec zamawiać audytu energetycznego, choć jeśli chcemy, to oczywiście możemy go wykonać.
Ubiegając się dofinansowanie z programu rządowego, musimy zwrócić uwagę na kilka bardzo ważnych terminów dotyczących prowadzenia prac termoizolacyjnych jak:
- Termin rozpoczęcia prac – ich rozpoczęcie rozumiane jako poniesienie pierwszego wydatku, nie może nastąpić wcześniej niż złożenie wniosku.
- Termin zakończenia prac – muszą ona zostać zakończone w ciągu 24 miesięcy od daty zawarcia umowy o dofinansowanie.
- Termin wypłaty dotacji i pożyczki – może do niej dojść dopiero po zrealizowaniu konkretnego etapu lub całości zaplanowanej inwestycji. Należy jednak pamiętać, że w pierwszej kolejności musi to być montaż nowego źródła ciepła. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy takowe już znajduje się w termoizolowanym budynku.
Jeśli planujemy modernizację cieplną naszego domu i chcemy dokładnie poznać wszystkie szczegóły rządowego programu „Czyste powietrze”, warto wziąć udział w jednym ze spotkań informacyjnych odbywających się na terenie całego kraju. Terminarz takich spotkań znajdziemy na stronach internetowych WFOŚiGW. Są one również umieszczane na stronach internetowych wszystkich gmin.
Coraz częściej potrzebne do uzyskania takiego dofinansowania potrzebne są charakterystyki energetyczne więc zapraszamy do naszego działu CHARAKTERYSTYKI.
